ENDOPARAZİT KONTROLÜ VE KORUMASI

   Kedi ve köpeklerin  endoparazitlerinin başlıcaları; ascaritler, tenyalar, kıl kurtları, coccidios ve kalp kurtları (droflaria)'dır.
   Bu parazitlerin bir kısmı plasenta yoluyla anneden yavruya geçebileceği gibi, bir kısmı yaşadığı veya dolaştığı yerlerden gıda, dışkı kalıntıları veya su birikintilerinden alınabilir. Bir kısım parazitler ise sivrisinek ve kene gibi kan emen hayvanlar tarafından bulaştırılabilir. Ayrıca insanlar tarafından ayakkabı ile eve taşınabilirler.

   Ascaritlerin hayvanlara geçişi hem plasenta hem de enfekte gıda veya sularla olmaktadır. Yavru kedi ve köpeklerde yoğun olması halinde toksikasyonlara neden olarak, ölümlere sebebiyet verebilir. Ayrıca aynı oranda insanlara da kolaylıkla bulaşabilmektedir.
   Tenyalar içerisinde en tehlikeli olan tür, kist hydatid'e (LİNK VER) neden olan Echinococcus granulosus granulosus isimli tenyadır. Bu tenyanın biyolojik gelişiminin uzun olması (8-10 hafta) ve teşhisi için sık aralıklarla gaita muayenelerinin yapılması gerekmektedir. Ayrıca gaitada yumurtaların görülerek tanı konması halinde, birlikte yaşadığı insanlara geçme ihtimalinin de artması demektir.
   Diphylidium caninum türü tenyalar, çoğunlukla pireler tarafından kedi ve köpeklere taşınırlar. Kedinin anal bölgesinde susam taneleri görünümünde görülürler. Eradikasyonu uzun ve sürekli kontrol altında tutulması gereken bir tenyadır. Tam olarak tedavi edilmez ise sık sık tekrarlayabilir.

   Kıl kurtlarından en çok görülen tür strongylosis'lerdir. Parazit yumurtaları ile bulaşık sulardan hayvanlara geçişler çoğunluktadır.
   Kalp kurtları (Droflaria), göl, sulak alanlar ve bataklık çevrelerinde yoğun olarak görülmektedir. Kalp içine yerleşmeleri nedeniyle kalp kurdu denmektedir. Teşhisinde özel laboratuar yöntemleri gerekmektedir. Her zaman periferal dolaşımda görülmeyebilir.
   Coccidios bir protozoon türüdür. Gaitada teşhisi çok kolay olmasına rağmen, tedavide o derecede inatçıdır. İnsanlara dışkıyla bulaşık tüylerden geçebilir.
   Genel olarak, yavru kedi ve köpek alındığında, aşılamadan önce mutlaka gaita muayenesi yaptırılmalıdır. Bit ve pire gibi parazitler üzerinden temizlenmelidir. Kist hidatid için rutin ilaç uygulamaları düzenli olarak yaptırılmalıdır. Droflaria için hekiminize başvurarak, serolojik ve mikroskopik muayeneler istenebilir.
   Düzenli aralıklarla (altı ayda bir) gaita ve kan muayenelerinin yaptırılması köpek sağlığı açısından önemlidir.