Dişi kediler mevsimsel poliöstrik hayvanlardır. Irka, çevreye, erkek kedi ile birlikte bulunmasına ve beslenmesine bağlı olarak siklusları oldukça değişkendir. Siklus süresi ayrıca, çiftleşmenin olup olmadığına, takiben ovulasyonun olup olmadığına, gebeliğin bitip bitmediğine ve doğumdan sonraki laktasyona da bağlıdır.

   Ovulasyonları provakedir, yani çiftleşme olmadıkça ne ovulasyon nede corpus luteum oluşur.
   Ovulasyonsuz bir siklus iki-üç haftadır, ancak sürekli östrus gibi farklı uzunlukta sikluslar oluşabilir. Yapılan bir araştırmada kedilerin %74 'ünde yirmi bir günlük siklus süresi saptanmıştır. Geriye kalan %14 'ünde siklus farklı uzunlukta ve %12 'sinde ise sürekli östrus gözlenmiştir. Çiftleşmeye bağlı ovulasyonun oluştuğu, ancak gebe kalınmadığı olaylarda kedilerde siklus aralarının ortalama olarak yaklaşık altı hafta (30-75 gün) uzadığı görülmüştür.

   Evde birlikte bulunan kediler arasında, kedi başına yılda düşen total östrus süresi 13.00 _+ 4,85 siklus / yıl arasındadır.

Proöstrus: Bu süre 1 - 3 günde biter. Bu dönemde;
- Sevilme arzusu artar,
- Ürinasyon (idrar yapma) sıklığı artar,
- Erkek kedi gibi idrar püskürtür,
- Vulva ödemi ya yoktur ya da belirgin değildir,
- Dişi köpekteki gibi kanla karışık vaginal akıntı yoktur.
- Bu periyot sırasında ovaryumda 3 - 7 follikül gelişir (2 mm çaplı) ve diğerleri atreziye olur.

Östrus:  Süresi mevsim ve ovulasyonun olup olmadığına bağlıdır. İlkbaharda östrusta kalınan gün sayısı artar (5 - 14 gün/siklus) , diğer mevsimlerde azalır. (1 - 6 gün/siklus)

   Ovulasyon yapan kedilerde östrus süresi ortalama beş - yedi gündür. Bunlarda östrus belirtileri çiftleşmeyi takiben 24 - 48 saat arasında azalır. Ayda 8 günlük bir süre, ovulasyonun oluşmadığı kedilerde normaldir. Bununla birlikte varyasyonlar olabilir ve ovulasyonyapan ve yapmayan kedilerde aynı östrus süresi görülebilir. Çiftleşmeyenlerde süre daha kısa olabilir.

   Östrus sırasında dişi kedi davranışlarını değiştirir.
- Kendine özgü sesler çıkarır,
- Sırtını kamburlaştırır,
- Kuyruğunu bir tarafa alarak çiftleşmeye yardımcı olur,
- Dorsal pelvik bölge hafifçe okşanırsa perineal bölgede kasılmalar oluşabilir,
- İştahsızlık ve idrar püskürtme yaygındır.

Ovulasyon
   Çiftleşme, vulva vaginal kısımda uyarımlara neden olur ve hipotalamustan hormon doğurucu faktör (GnRH) salgılanmasını sağlar. Bu da çiftleşmenin ardından 24-50 saat sonra ovulasyonla sonuçlanan Lüteinleştirici hormon (LH) sekresyonuna neden olur.
Bazı dişi kedilerde, tek bir çiftleşme uyarımı ovulasyonla sonuçlanabilirken, bazılarında tekrarlana uyarımlar gerekebilir. Bazı kedilerde otuz dakika aralıkla yapılan üç çiftleşme bile ovulasyon oluşturmayabilir ve çiftleşmenin yenilenmesi ovulasyonların sayısını artırabilir.

Metaöstrus
   Çiftleşmemiş dişilerde süresi ortalama yirmi bir gündür. (14 - 28 gün ). Stresli çiftleşme veya yalancı çiftleşme, ortalama otuz beş günde (30 - 73 gün) sona eren yalancı gebelikle sonuçlanır.

Anöstrus
   Cinsel dinlenme ile karakterize bu periyotta, ovariumlar küçüktür ve folliküllerin büyüklüğü 0,5 mm dolayındadır.

Cinsel olgunluk ve doğum zamanı
   Dişi kedi yavrularında cinsel erginliğe erişme yaşı çeşitli faktörlere bağlıdır.

   Dişi kedi yavrularının çoğunluğu 2,3 - 2,5kg. canlı ağırlığa eriştiklerinde cinsel yönden ergin hale gelir. Bu süre ortalama 7 aylık bir yaşa karşılıktır. Kısa tüylü kedi ırkları daha erken, örneğin 3 aylıkken, uzun tüylü kedi ırkları da daha geç, örneğin 12-18 aylıkken çiftleşme isteği gösterirler. Cinsel erginliğin başlama tarihi, çiftleşme mevsimi ve buna bağlı olarak doğum zamanı ile de sıkı sıkıya ilişkilidir. Çiftleşme mevsimi birkaç ay geç başladığında,  Kasım ve Aralık ayları arasında doğan yavrular cinsel erginliğe erişemeyebilir. Ancak bir sonraki mevsimde 12-16 aylık olduklarında ilk kez kızgınlık gösterirler. Dişi kedilerde üreme etkinliği 14 yaşına kadar devam eder. Yirmi yaşında doğuran kedilere bile rastlanmıştır. Dişi kedilerin yavru sayısında yıldan yıla bir azalma görülür.

   Evde yapay ışıkta  (Florasan lamba) bakılıp beslenen kedilerde, reprodüktif faaliyetler yıl boyunca sürebilir. Dışarıda yaşayan kedilerde çiftleşme mevsiminin ortaya çıkış zamanı ve süresi coğrafi bölgelere göre değişir. Kuzey yarım kürede çiftleşme mevsimi Ocak ayında başlar ve Ağustos, Eylül aylarına kadar devam eder. Gün ışığının uzunluğu, dişi kedilerin üreme etkinliklerinde önemli bir yer tutar. Yıllık doğum sayıları yapay ışık altında evde bırakılan dişi kedilerde, dışarıdaki dişi kedilerden daha fazladır. Doğumdan sonraki ilk kızgınlık, dişinin süt verme döneminde olup olmamasına göre değişir. Genellikle yavruların sütten kesilmelerinden sonra meydana gelir. Doğumdan 8 gün sonra, hatta emziren kedilerde doğumdan 18 - 24 saat sonra bile kızgınlık görülür.

KAYNAK:
KÖPEK VE KEDİ İÇ HASTALIKLARI REPREDÜKSİYON BESLENME VE EĞİTİM
Prof. Dr. Nilüfer AYTUĞ, Doç. Dr. Melih YAVUZ, Doç. Dr. M. Kemal SOYLU