Hiçbir köpeğin tarihi geçmişi Dalmaçyalı'nınkinden daha ilginç değildir ve üzerinde daha çok tartışılmamıştır. Başlangıcı o kadar derinlerde gömülüdür ki, hiçbir araştırmacı kökeni üzerinde fikir birliğine varamamıştır. Ancak,  herkesin üzerinde anlaştığı tek konu, bu ırkın çok eskilere dayandığı ve yüzyıllarca hiç bir değişime uğramadığıdır. 
   Çok özgün bir geçmişe sahip olan Dalmaçyalı, çok hoş bir çoban , sirk, bekçi ve aynı zamanda da güzel bir ev köpeğidir. Dalmaçyalı'nın anayurdu kesin olarak bilinmese de, sanıldığı gibi Yugoslavya'nın Dalmaçya kıyılarına ve Adriyatik kıyısındaki Dalmaçya ya ait değildir.
   M.Ö. 3000 yıllarında ortaya çıkmıştır. Redmera'nın Thebes'teki anıt mezarının duvarlarından birinin üzerindeki resimde atlı bir araba ve yanında sekiz köpek yer alır. Bunlardan biri tazı, biri mastif, diğeri de günümüzdeki Dalmaçyalı'dan hiç farkı olamayan, iri benekli bir köpektir. Dalmaçyalılar, dünyadaki tek araba köpekleridir ve geçmişte asıl görevleri de arabalara eşlik etmekti. At arabalarında, haftalar süren yolculuklarda sahiplerini, hayvanlardan ve haydutlardan korurlardı.
   Dalmaçyalı'ların bir diğer görevi de, itfaiye köpeği olmalarıydı. İngiltere'de bir zamanlar itfaiye hizmetleri at arabalarıyla  yapılmaktaydı. Dalmaçyalılar yangına giden itfaiye arabasının başında koşar, yangın yerini bulur, havlayarak yolu ve çevreyi açık tutarlardı.
   Av hayvanına benzemesine rağmen, asla avdan hoşlanmaz. Dalmaçyalı'ları, büyük bir olasılıkla, Avrupa'ya getirenler Türklerdir. Cinsin ilk bilinen üreticisi Jurij Dalmatian (1546-1589)adlı, Serbia'lı genç bir şairdir. Bohemya düşesi Alena Maziricsha Lomnice, 1573 yılında ona bugünkü Dalmaçyalı'lara çok benzeyen birkaç köpek vermiştir. Dalmatian, düşese yazdığı bir mektupta "Benim Türk köpeklerine ilgim giderek büyüyor, o kadar ilgi çekti ki, onlarcasını sattım hatta köpekleri benim adımla çağırıyorlar. Dalmatian" der.
   Dalmaçyalı'lar, İngiltere'de uzun zaman önce beyaz Bull Terrier le  çaprazlanmış ve böylece bugünkü gücüne ulaştırılmıştır.  Fakat Bull Terrierlerle soyların karışması Dalmaçyalı'ya sağırlık riskini de beraberinde getirmiştir. Birçok Dalmaçyalı'nın bir yada iki kulağı birden sağırdır. Bu sağırlık doğuştan gelir ve tedavisi de yoktur. (Bu nedenle böyle bir hayvanı satın alırken veteriner hekime muayene ettirmekte yarar vardır). Bu bir genetik hastalıktır ve bu hastalığı taşıyanlar kesinlikle üretilmemelidirler.
   Dalmaçyalı'lar boylarına göre çok güçlüdürler. Bu nedenle çocuklarca gezdirilmesi sakıncalıdır. Günde ortalama 30-40 km yürümeye de gereksinim duyarlar.
   Dalmaçyalı'lar beneksiz doğarlar. Benekler ilk birkaç hafta içinde belirmeye başlar. Ancak benekler, ıslak bir havlu ile silindiğinde görülebilir. Yamalar ise doğuştandır. Beyaz tüylü köpekler beyaz tenli insanlara benzerler. Diğerlerine oranla deri hastalıklarına çok daha az dirençlidir.
   Buna ek olarak, Dalmaçyalı'ların idrar yapınsındaki farklılık bazı tahrişlere de yol açar ve çiş yaparken üzerine sıçrayan idrar, hassas derisini hemen tahriş eder. Bu nedenle her dolaşmadan sonra ıslak bir süngerle karın bölgesini silmek yerinde olur. Çünkü Dalmaçyalı'ların idrar yapısı diğer tüm köpeklerden farklıdır. Organizmalarının, üre yerine ürik asit üretmesi sonucu, Dalmaçyalı'lar böbrek ve safra kesesi taşlarına çok yatkın olurlar. Öyle ki, hemen hemen tüm Dalmaçyalı'lar hayatları boyunca mutlaka bir kez taş veya kum dökerler.
   Bu hastalığı önlemek için bazı soylar, Pointerlerle kırılmış, Dalmaçyalı görünümünde sağlıklı yeni yavrular elde edilmişse de "American Kennel Club" tarafından yasaklanmıştır. Bu olumsuzluğun etkisini azaltmak için pirinçle beslemek gereklidir. Dalmaçyalı'nın derisi de biraz kurudur ve bu nedenle her gün bir çay kaşığı sıvı yağ yemeklerine eklenmelidir.
   Dalmaçyalı'lar zevk için havlamayla, görev için havlamayı ayırd edebilen nadir köpeklerdendir. Etrafta bir tehlike sezmedikçe asla havlamazlar.

DALMAÇYALININ RESMİ STANDARDI

Genel Görünüm: Dalmaçyalı, belirgin benekler taşıyan bir köpektir, dikkatli, güçlü, adaleli ve hareketlidir; ürkekliği yoktur, ifadesi zekidir; dış çizgileri simetriktir, hiçbir abartısı yada kabalığı yoktur. Olağanüstü bir dayanıklılığa sahiptir.

Boyut,Oran: Cidağı yüksekliği 48-58 cm arasındadır. 60 cm'in üzerinde her köpek, dişi ya da erkek, diskalifiye nedenidir. Göğüsten kalçalara olan uzunluk ,cidağı yüksekliği ile hemen hemen aynıdır. Dalmaçyalının yapısı sağlam ve güçlüdür, ama asla kaba değildir.

Kafa: Kafa, köpeğin bütünü ile denge içindedir. Uzunluğu orantılıdır ve sarkık hiçbir cilt yoktur. Dalmaçyalının ifadesi dikkatli ve zekidir. Gözler birbirinden biraz uzak, orta boyda ve hafifçe yuvarlaktır, patlak değildir. Göz rengi kahve ya da mavi, ya da her iki renk bir aradadır. Ne kadar koyu olursa o kadar iyidir. Genelde kara benekli köpeklerde, kahverengi beneklilere göre gözler daha koyudur. Göz çevresinde yetersiz pigmentleşme önemli bir kusurdur. Kulaklar orta boyda, dip kısımları nispeten geniştir ve uca doğru incelip uçta yuvarlak bir biçim alır. Kafadan oldukça yukarıdadırlar, yumuşak ve incedirler. Dalmaçyalı dikkat kesildiğinde kulak ucu, kafatasının üstü ile aynı düzeyde olur.  Kafatası yassıdır ve genişliği uzunluğu ile hemen hemen aynıdır. Yanaklar yumuşak bir biçimde güçlü ağız ile birleşir, ağızın üst kısım düzdür ve kafatasının üst çizgisine paralel ve hemen hemen aynı uzuluktadır. Burun tümüyle pigmentlidir, siyah benekli köpeklerde siyah, kahve benekliler de kahverengidir. Burunda pigment eksikliği önemli bir kusur sayılır. Dişler makas gibi kapanır. Alt yada üst kapama diskalifiye nedenleridir.

Ense,Sırt Çizgisi,Beden: Ensenin kıvrımı yumuşak ve zariftir olup orta uzuluktadır. Sırt çizgisi yumuşaktır. Göğüs derin ve orta genişliktedir. En derin noktası dirseklerle temas eder. Sırt düz ve güçlüdür. Kasık kısmı kısa, adalelidir. Kuyruk sırt çizgisinin doğal bir uzantısıdır. Çok aşağıda değildir. Kuyruk çıkış noktasında güçlü, ucuna doğru incelir ve uç kısmı topuklara doğru uzanır. Kuyruk asla kesilmez. Kuyruk, yukarıya doğru hafif bir kıvrımla taşınır, ama asla sırtın üzerine doğru dönmemelidir.

Ön Bacaklar: Üst kol, kürek kemiği ile hemen hemen aynı uzunluktadır. Bacaklar düz ,güçlü ve kemikleri sağlamdır.

Arka Bacaklar:Arka bacaklar güçlü, adaleleri ise yumuşak olmakla birlikte çok belirgindir. Dalmaçyalı ayakta durduğunda ,arkadan bakıldığında arka bacakları topuktan parmaklara kadar birbirine paraleldir.

Ayaklar:Ayaklar çok önemlidir. Hem ön ,hem de arka ayaklar yuvarlaktır, yastıkları kalın ve esnektir. Düz ayaklar önemli kusur sayılır. Tırnaklar siyah benekli köpeklerde siyah ve/veya beyaz, kahverengi köpeklerde ise kahve ve/veya beyazdır. Mahmuzlar alınabilir.

Tüyleri: Tüyler kısa,sık,yumuşaktır. Ele gelişi ne yün ,ne de ipek gibi değildir. Görünümü parlak ve sağlıklıdır.

Renk ve Benekler: Renk ve benekler ve bunlar genel görünümü , değerlendirme de çok önemli hususlardır. Ana renk  beyazdır. Siyah benekli köpeklerde, benekler koyu siyahtır. Kahve beneklilerde ise kahverengidir. Siyah veya kahvenin dışında herhangi başka renk bulunması diskalifiye nedenidir. Benekler yuvarlak ve sınırları çok belirgindir, ne kadar belirgin olursa o kadar iyidir. Dağılımları hoş ve düzgündür. Benekler birbirine ne kadar az karışırsa, o kadar tercih edilir. Genelde kafa, bacaklar ve kuyruktaki benekler, beden üzerindekilerden daha küçüktür. Kulakların da benekli olması tercih edilir. Üç renklilik (ki bu türde çok az rastlanır) diskalifiye nedenidir. Çevresel etkenler veya tüy değişiminin normal bir süreci sonucunda siyah beneklerin kızıla dönüşmesi, ya da kahve beneklerin solması/koyulaşması, üç renklilik demek değildir. Lekeler, içinde hiçbir beyaz tüyün bulunmadığı geniş bir alanda siyah veya kahve tüylerdir. Normal bir benekten çok daha büyüktür. Lekeler doğumda görülür. Birbirine karışan beneklerin oluşturduğu geniş alanlar, leke değildir.

Yürüyüşü:Dalmaçyalıların geçmişinde bir araba köpeği olarak kullanılmış olduğunu göz  önünde bulundurduğumuzda ,yürüyüşün ve dayanıklılığın önemi ortaya çıkar. Hareketi düzgün ve eforsuzdur. Sırt çizgisi düz kalır, dirsekler, topuklar ve ayaklar ne içeriye doğru, ne de dışa doğru dönmez.

Karakteri:Karakteri sağlıklı ve dışa dönüktür,ama onurludur. Ürkeklik önemli bir kusurdur.